Binigyang-diin ni Department of Science and Technology (DOST) Secretary Renato U. Solidum Jr. na ang kauna-unahang de-kuryenteng ferry sa bansa, na M/B Dalaray, ay isang kongkretong halimbawa ng layunin ng kanilang “Smart and Sustainable Communities Program” (SSCP). Ipinakikita nito kung paano maaaring maging bahagi ng pang-araw-araw na buhay sa lungsod ang mga sustenableng paraan ng transportasyon.
Ang SSCP ay isang pambansang inisyatiba upang turuan at bigyang-lakas ang mga Local Government Units (LGUs) sa pamamagitan ng agham at teknolohiya para bumuo ng mga matatag, komunidad na gumagamit ng datos. Layunin nito itaguyod ang digitalisasyon, pangangalaga sa kalikasan, enerhiyang inobatibo, at pamamahalang handa sa klima.
Ang M/B Dalaray, na nangangahulugang “daloy ng kuryente,” ay likha ng mga Pilipinong imbentor mula sa University of the Philippines-Diliman. Matapos ipakita at subukan kamakailan sa Plaza Mexico, Intramuros, Manila, inaasahang ganap na itong maglalakbay sa Pasig River sa Nobyembre 2025.
Ang parokyang de-solar na ito ay kayang maglahat ng 5 tonelada o hanggang 40 pasahero at 3 miyembro ng tripulante. Maaari itong maglayag nang hanggang 45 kilometro sa bilis na walong knots. Sa loob lamang ng 2-3 oras, maaari na itong muling kargahan at magamit nang tuluy-tuloy sa loob ng 3 oras, na angkop para sa pang-araw-araw na biyahe sa Pasig River.
Ayon kay Sec. Solidum, “Ang M/B Dalaray ay produkto ng katutubong talino at pagtutulungan. Pinondohan ito ng DOST at binantayan ng Philippine Council for Industry, Energy, and Emerging Technology Research and Development (DOST-PCIEERD). Simbolo ito ng ating paghakbang tungo sa isang mas luntian, mas malinis, at mas matalinong transportasyon.”
Bukod sa pagtulong magbawas ng trapik sa Metro Manila, maaari ring gamitin ang M/B Dalaray sa paghahanda at pagtugon sa mga sakuna. Bilang tagapagtaguyod ng disaster resilience, personal na itinaguyod ni Sec. Solidum ang proyektong ito.
“Dahil sa madalas na lindol sa bansa at sa banta ng malakas na lindol na maaaring tumama sa Maynila, maaaring masira ang mga kalsada kung gumalaw ang West Valley Fault. At isa sa mga rekomendasyon ng Metro Manila Earthquake Impact Reduction Study ay ang magkaroon ng transportasyon sa Pasig River at sa Laguna Lake,” paliwanag ni Solidum.
Nag-uugnay ang Pasig River sa limang pangunahing lungsod: Pasig, Makati, Mandaluyong, Taguig, at Maynila. Maaari rin itong mag-link sa Marikina at mga bayan sa palibot ng Laguna Lake sa Rizal at Laguna. Sa ruta nito matatagpuan ang maraming paaralan, sentrong pang-negosyo, at mga pasyalan.
Dagdag pa ni Solidum, mas magiging madali ang pagdadala ng tulong sa mga apektadong lugar sa kahabaan ng ilog kung sakaling hindi mapasada ang mga kalsada dahil sa isang malaking sakuna.
Mula noong 2014, namuhunan na ang DOST ng mahigit P962.6 milyon sa pananaliksik para sa electric vehicle at mga kaugnay na teknolohiya, bilang patunay sa kanilang pangako sa sustenablong transportasyon.
Ang Smart and Sustainable Communities Program (SSCP) ay isa sa mga inisyatiba ng DOST na naglalayong magbigay ng mga solusyong batay sa agham at inobatibo sa ilalim ng apat na haligi: kapakanan ng tao, paglikha ng yaman, proteksyon ng yaman, at pagpapanatili. Sumasapuso ito ng diwa ng OneDOST4U: Solutions and Opportunities for All. Para sa karagdagang impormasyon, bisitahin ang www.dost.gov.ph.#
