Itinampok ng Tamarind Research and Development (R&D) Center ang makabuluhang pagpapalakas sa ani ng tamarind at kalidad ng prutas sa pamamagitan ng mga interbensyon na nakabatay sa agham at teknolohiya (S&T).
Ang lokal na produksyon ng tamarind, na tinatawag ding “brown gold,” ay bumababa sa paglipas ng mga taon sa kabila ng potensyal nito para sa komersyalisasyon bilang sariwa o naprosesong prutas.
Upang matugunan ito, itinatag ang Tamarind R&D Center sa pamamagitan ng Department of Science and Technology (DOST) Niche Centers in the Regions for R&D (NICER) Program na binabantayan ng Philippine Council for Agriculture, Aquatic and Natural Resources Research and Development (PCAARRD) ng DOST.
Sa pamamagitan ng proyekto, “Development of S&T-based Production Management Strategies for Tamarind,” natukoy ang mga potensyal na teknolohiya upang mapataas ang ani at kalidad ng prutas ng tamarind tulad ng interstocking, grafting, nutrient management, girdling, pruning, at paggamit ng biological control agents ( BCAs) at mga extract upang pamahalaan ang mga peste at sakit ng insekto.
Ayon kay Program Leader Mary Grace B. Gatan ng Pampanga State Agricultural University (PSAU), ang mga resulta ng kanilang mga eksperimento ay nagpakita na ang girdling noong Marso ay nagpabuti ng produksyon ng pod ng 390%, habang ang pruning pagkatapos ng ani noong Abril ay nagpapataas ng kalidad ng pod ng 465%.
Bukod dito, ang mga pinagsanib na puno ng sampalok, kabilang ang mga may interstock, ay nagbunga nang maaga sa 2 taon pagkatapos ng pagtatanim, kumpara sa hindi na-grafted na mga puno ng sampalok, na mas tumatagal upang mamunga.
Ibinahagi din ni Dr. Gatan na ang paggamit ng oriental herb nutrient (OHN) at plant growth promoter (PGP) ay nagsisilbing preventive measures laban sa black leaf spot, powdery mildew, Fusarium leaf spot, at Colletotrichum leaf spot disease. Samantala, ang Metarhizium anisopliae ay nakilala bilang isang potensyal na BCA laban sa tamarind weevil (Sitophilus linearis).
Ang mga sesyon ng pagsasanay sa produksyon, pamamahala, at mga estratehiya sa marketing ay ginanap din upang itaguyod ang napapanatiling paglilinang ng sampalok.
Sa kabuuan, nakagawa ang Center ng 5,300 grafted tamarinds at pinalawak ang 121 ektarya ng sour tamarind plantations sa Central Luzon.
Sa kabilang banda, ang mga nagawa ng proyekto, “Genomic Characterization for Improvement of Sour and Sweet Tamarind Varieties,” ay ginamit sa patuloy na pagpaparehistro ng unang linya ng sour tamarind ‘PSAU Sour 2’ sa National Seed Industry Council (NSIC) . Tatlong linya pa (‘PSAU Sour 1,’ ‘PSAU Sour 3,’ at ‘Nueva Ecija’) ay nasa pipeline para sa pagpaparehistro. Iniulat ng Pinuno ng Proyekto na si Adrian B. Bantegui na ang kanyang koponan, kasama ang kanilang dating pinuno ng proyekto na si Jacob Anderson Sanchez, ay lumikha ng isang database ng mga morphological at molekular na katangian ng 5,200 prutas at 2,600 bulaklak ng sampalok. Nagtatag din sila ng koleksyon ng tamarind sa PSAU na may 540 halaman mula sa lahat ng rehiyon ng bansa. Sa pasulong, target ng Sentro na higit pang ma-validate ang mga natukoy na teknolohiya at itulak ang nursery accreditation mula sa Department of Agriculture-Bureau of Plant Industry (DA-BPI) para sa matamis at maasim na sampalok.
Ang mga output ng Tamarind R&D Center ay sinuri ng S&T Consultants Domingo O. Angeles mula sa University of the Philippines Los Baños (UPLB) at Ma. Anita M. Bautista mula sa UP Diliman (UPD) sa panahon ng pre-terminal program review na pinangunahan ng Crops Research Division (CRD) ng DOST-PCAARRD.
Dumalo rin sa aktibidad ang PSAU team sa pangunguna ni President Anita G. David, DOST Region 3 Representative John Kenneth P. Soratio, at DOST-PCAARRD representatives mula sa CRD at Technology Transfer and Promotion Division (TTPD) sa pangunguna ng CRD Program Monitoring at Evaluation and Program-based Information System (PME-PBIS) Section Head Sharie Al-Faiha A. Lubang and Commodity Specialist for Tamarind Ma. Cecilia S. Alaban.#
