Natuklasan ni Dr. Fiorello B. Abenes ang Nipahol Technology na puwedeng gamiting panggatong sa pagluluto pamalit sa mga kalan ng Liquified Petroleum Gas (LPG).
Si Dr. Fiorello B. Abenes, isang Propesor Emeritus sa CalPoly Pomona University sa California, USA at isang Balik Scientist na hino-host ng MMSU ay nangunguna sa paglipat ng teknolohiya at komersyalisasyon ng Village-Scale Nipahol Technology (VSNT) ng MMSU.
Ayon kay Dr. Abenes, “Ang maruming pagluluto ay problema pa rin sa marami sa mga rural na lugar ng Pilipinas. Ang paggamit ng kahoy na panggatong o uling ay naglalabas ng hindi malusog na antas ng mga particulate at nakakalason na gas na nakakaapekto sa respiratory track, kadalasang nakakaapekto sa mga kababaihan.
Ang ethanol bilang panggatong sa pagluluto ay mas malinis. Kami ay nakabuo ng isang prototype na inaasahan naming maaari naming palakihin at gawing isang kalan sa pagluluto na angkop para sa panloob na paggamit at sa mga komersyal na establisimyento.”
Bagama’t ang prototype ng kalan ay hindi pa binuo bilang may presyon, matagumpay na nakagawa si Dr. Abenes at ang kanyang koponan sa MMSU ng isang nipahol-fueled na kalan na may burner at mga function sa pamamagitan ng pull of gravity.
Ang matagumpay na pag-aampon ng VSNT ng MMSU ay nakasalalay sa paghahanap ng mas maraming gamit para sa ethanol na ginawa mula sa NIPA. Ang paggamit ng Nipahol bilang panggatong sa pagluluto ay magpapabilis sa komersyalisasyon ng teknolohiya ng VSNT.
Ang Nipahol Technology ay ang mga inobasyon na ginawa mula sa pagkuha ng katas mula sa Nipa (Nypa fruticans) sa “Nipahol” sa isang pasilidad na makikita sa National Bioenergy Research and Innovation Center (NBERIC) ng MMSU.
Ang mga teknolohiya mula sa Nipa ay nakikitang nagbibigay ng maraming gamit, dahil sa kakayahang pangkomersyal nito sa iba’t ibang bahagi ng value chain.
Ang Balik Scientist Program ay naglalayong isulong ang pagpapalitan ng impormasyon at pabilisin ang daloy ng bagong teknolohiya sa bansa sa pamamagitan ng pagpapalakas ng siyentipiko at teknolohikal na lakas-tao ng akademya at pampubliko at pribadong institusyon.
Hinihikayat ng Programa ang mga Pilipinong siyentipiko, technologist, at eksperto na bumalik sa Pilipinas at ibahagi ang kanilang kadalubhasaan upang maisulong ang siyentipiko, agro-industriya, at pang-ekonomiyang pag-unlad, kabilang ang pag-unlad ng human capital ng bansa sa agham, teknolohiya, at inobasyon.
Ang pagsasabatas ng Balik Scientist Act noong Hunyo 2018 ay naging daan din para sa DOST na bigyan ang mga nagbabalik na Filipino scientist ng competitive benefits gaya ng daily subsistence allowance, health insurance, at roundtrip airfare.
Para sa mga interesadong maging Balik Scientist, maaaring makipag-ugnayan sa DOST Balik Scientist Program Management Office sa pamamagitan ng email sa bsp@dost.gov.ph.#
