Naghain ng agarang motion ngayong araw ang isang grupo ng kilalang mga abogado at dekano ng abogasya sa Korte Suprema, upang humiling ng agarang pagpapasuspindi sa “napakataas at ilegal” na pagtaas ng mga bayarin sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA). Binabalaan nila na ang mga pagtaas na ito ay papasanin sa huli ng tinatayang 50 milyong pasaherong gumagamit ng paliparan taun-taon.
Ang mga petisyuner, na pinangunahan nina Atty. Joel Butuyan at Atty. Roger Rayel, kasama sina Dean Maria Soledad Deriquito-Mawis, Dean Antonio Gabriel M. La Viña, at Dean Jose Mari Benjamin Francisco U. Tirol, ay humiling sa Kataas-taasang Hukuman na maglabas ng Temporary Restraining Order (TRO) o Status Quo Ante Order upang patigilin ang pagpapatupad ng bagong istruktura ng bayarin na ipinataw ng pribadong operator ng paliparan.
Ang motion, na inihain sa ilalim ng case number na G.R. No. 279292, ay ang pinakabagong development sa isang petisyon na unang isinampa noong Abril 2025. Layon ng nasabing petisyon na pawalang-bisa ang Revised Administrative Order No. 1 ng Manila International Airport Authority (MIAA) at ang pag-auward ng NAIA Concession Agreement sa New NAIA Infra Corp. (NNIC), na anila ay “labag sa saligang batas, ilegal, at laban sa patakarang pampubliko.”
Detalyadong “Napakalaking” Pagtaas
Mula nang mamahala ang NNIC sa operasyon ng NAIA noong Setyembre 2024, sinasabi ng mga petisyuner na ang mga bayarin ay tumaas nang napakataas. Detalyado sa motion ang ilang “napakalaking” pagtaas, kabilang ang:
- 220% na pagtaas sa bayarin sa pag-landing at pag-take-off ng mga sasakyang panghimpapawid.
- Ang bayad sa pagpa-park ng sasakyang panghimpapawid ay lumobo ng mahigit 1,400% sa unang kalahating oras.
- 60% na pagtaas sa tacking fees para sa mga sasakyang panghimpapawid.
- Ang upa sa mga puwang para sa mga airline ay tumaas ng 90%, na nagtulak sa maraming concessionaire na ibenta nang doble ang presyo ng kanilang mga paninda at serbisyo.
Gayunpaman, ang pinaka-agad na ikinababahala ay ang paparating na pagtaas sa terminal fee ng mga pasahero. Humihiling ang mga petisyuner na pigilan ng korte ang 72.73% na pagtaas para sa mga pasaherong internasyonal (mula P550 papuntang P950) at 95% na pagtaas para sa mga pasaherong domestic (mula P200 papuntang P390).
“Ang mga bayaring ito ay kailangang bayaran ng libu-libo, kung hindi daan-daang libong pasahero, araw-araw,” pahayag ng mga petisyuner, na binibigyang-diin na direktang aapektuhan ng mga pagtaas ang 130,000 pasaherong gumagamit ng NAIA araw-araw.
Pagbanggit sa Nakaraang Pasya at Pang-ekonomiyang Pinsala
Sa kanilang pakiusap, binanggit ng mga petisyuner ang isang nakaraang desisyon ng Korte Suprema kaugnay ng mga bayarin sa NAIA, na sinipi: “ang mga pagtaas na ito sa huli ay papasanin ng ordinaryong Pilipino… Ang mataas na presyo at mas maraming kawalan ng trabaho ang pinakahuling kailangan ng hamon na ekonomiya ng ating bansa sa ngayon.”
Giit nila, ang precedent na ito ay direktang naaangkop ngayon. “Nagbabayad na ang mga ordinaryong Pilipino ng mas mataas na presyo nang walang paraan para ma-reimburse sila kung sakaling ipawalang-bisa ang mga rate,” ayon sa motion, at idinagdag na maraming tindahan sa paliparan ang nagsara na dahil sa hindi makatarungang mga rate, na nagresulta sa pagkawala ng trabaho ng maraming Pilipino.
Itinuro rin ng mga petisyuner ang kamakailang pagbaba ng NNIC ng 50% sa overnight parking fee bilang pag-amin na hindi makatwiran ang kanilang mga naunang singil.
Kabilang sa mga isinampang respondente sa kaso ang The Cabinet of the Executive Department, Kagawaran ng Transportasyon (DOTr), MIAA, Pre-Qualification, Bids and Awards Committee for the NAIA PPP Project, PPP Governing Board, at ang New NAIA Infra Corp. (NNIC).
Hindi pa kumikilos ang Korte Suprema sa agarang motion. Ang magiging desisyon nito ay may malaking implikasyon sa halaga ng paglalakbay sa himpapawid para sa milyun-milyong Pilipino at sa pang-ekonomiyang pagiging posible ng mga negosyong nag-o-operate sa loob ng pangunahing gateway ng bansa.#
