Nanawagan para sa isang mas makabayan at nagsasariling pamamaraan sa pagbuo ng mga patakaran sa panlabas na ugnayan, estratehiyang pang-ekonomiya, at regulasyon sa sektor ng enerhiya ng pamahalaan ang Pangulo ng Katipunan ng Demokratikong Pilipino (KDP) na si Carlos “Itos” Valdes sa isang forum na inorganisa ng Asian Century Philippines Strategic Studies Institute (ACPSSI) noong Biyernes.
Binigyang-diin ni Valdes ang kahalagahan ng mga proteksyunistang patakaran, malayang ugnayang panlabas, at mga mapagpasyang reporma sa enerhiya upang makamit ang tunay na pambansang pag-unlad.
Sinabi niya na ang proteksyonismo sa ekonomiya ay mahalaga para sa pagsulong ng pambansang paglago at kasarinlan. Binanggit niya na taliwas sa karaniwang paniniwala, ang mga proteksyunistang patakaran ang naging susi ng ilang bansa upang mapaunlad ang malalakas na industriya at makamit ang kaunlarang pang-ekonomiya.
Sa pagbibigay ng mga halimbawa mula sa kasaysayan, iginiit ni Valdes na dapat nang lumayo ang Pilipinas sa sobrang pagsandal sa mga imported na produkto at sa halip ay bigyang-priyoridad ang lokal na industriya.
“Ang layunin ay protektahan at paunlarin ang ating sariling mga industriya upang makipagkumpitensya tayo sa pandaigdigang merkado,” sabi ni Valdes. “Hindi ito bagong ideya — marami nang bansang nagtagumpay dito sa kasaysayan.”
Nagbabala siya sa mga panganib ng walang-kontrol na malayang kalakalan, na aniya’y nakinabang ang mga malalakas na ekonomiya habang nagpapanatili sa mga mahihinang bansa na maging dependent.
Binatikos din ni Valdes ang impluwensya ng mga pandaigdigang institusyong pinansyal at mga interes ng dayuhang ekonomiya na ayon sa kanya, pumipigil sa Pilipinas na makamit ang tunay na kasarinlan sa ekonomiya.
“Ang layunin ay lumikha ng isang ekonomiyang nagsasarili kung saan ang mga Pilipino ay gumagawa para sa kapwa Pilipino muna bago tugunan ang pangangailangan ng pandaigdigang merkado,” aniya.
Bukod sa mga usaping pang-ekonomiya, binatikos din ni Valdes ang kasalukuyang patakaran ng pamahalaan sa panlabas na ugnayan, na tinawag niyang “maling direksyon” at labis na naiimpluwensyahan ng mga panlabas na pwersa. Pinuna niya ang pagkakahanay ng bansa sa mga kanluraning kapangyarihan at nagbabala na may presensya ng “deep state” sa Pilipinas na humuhubog sa mga desisyon na hindi para sa pambansang interes.
Inihambing niya ang kasalukuyang pamamahala sa istilo ng dating pangulong Rodrigo Duterte, na ayon sa kanya ay mas may kalayaang pamahalaan ang ugnayan sa Tsina noong panahon ni Donald Trump.
Ayon kay Valdes, dapat magkaroon ang Pilipinas ng isang mas malayang patakarang panlabas at iwasang maging kasangkapan sa hidwaang geopolitikal ng mga makapangyarihang bansa.
Aniya, ang mga makapangyarihang interes sa pinansyal at politika ay matagal nang humahadlang sa mga makabayan at proteksyunistang patakaran. Nagbabala si Valdes na kung magpapatuloy ang kasalukuyang direksyon ng Pilipinas, maaari itong maging kasangkapan sa mas malalaking tunggaliang geopolitikal.
Bukod pa sa mga isyu sa ekonomiya at patakarang panlabas, nanawagan din si Valdes ng agarang reporma sa sektor ng enerhiya, lalo na sa paglutas sa mataas na singil sa kuryente ng bansa. Iminungkahi niya ang pagpapatupad ng Artikulo 12 ng Saligang Batas ng Pilipinas, na nagbibigay ng kapangyarihan sa pamahalaan na i-regulate at kontrolin ang mga industriya para sa kapakanan ng bayan.
“Ang dapat gawin, kung magkakaroon ng bagong liderato, ay ipatupad ang Artikulo 12. Kailangang isakatuparan iyon upang makontrol ang ating sobrang taas na singil sa kuryente,” sabi ni Valdes.
Iginiit niya na ang pagpapababa ng singil sa kuryente ay magkakaroon ng positibong epekto sa ekonomiya sa pamamagitan ng pagpapababa ng halaga ng mga produkto at serbisyo, na magpapalakas sa kakayahang makipagkumpitensya ng mga lokal na industriya.
Idinagdag din ni Valdes na ang mga makapangyarihang bansa tulad ng Tsina at Russia, pati na rin ang mga lider tulad ni dating pangulong Donald Trump ng US, ay malamang na sumuporta sa ganitong inisyatiba bilang bahagi ng mas malawak na kooperasyong pang-ekonomiya.#
