Feature Articles:

Typhoon Tino relief effort concludes with full financial transparency, aiding nearly 2,000 families

CEBU, Philippines – A major relief operation for victims of...

Protecting Ecosystems to Combat Climate Change

In the global fight against climate change, protecting and...

ICRADLE: pagpapabuti ng produktibidad ng tubo para sa paparating na El Niño

Nagsisimula nang maghanda ang isang bagong ipinatupad na proyekto para sa mga posibleng epekto ng El Niño phenomenon sa produksyon ng tubo sa Negros Occidental.

Ayon sa Region VI-Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA), ang lalawigan ay malamang na makaranas ng mas mababa sa normal na kondisyon ng pag-ulan o 41 hanggang 80% lamang ang posibilidad ng pag-ulan. Inaasahang mangyayari ito simula Pebrero ng taong ito.

Kasama sa proyekto ang pilot-testing ng Automated Furrow Irrigation System (AFIS) at Nutrio© biofertilizer application sa mga low-yielding block farm ng Sugar Regulatory Administration (SRA).

Binuo ng Central Luzon State University (CLSU), isang solar-powered AFIS ang ilalagay sa mga site ng proyekto. Ang teknolohiya ay enerhiya-matipid, hindi gaanong matrabaho, at bumubuo ng pagtitipid ng tubig na humigit-kumulang 40 hanggang 47%.

Bukod dito, ang Nutrio®, isang foliar spray biofertilizer na binuo ng National Institute of Molecular Biology and Biotechnology ng University of the Philippines Los Baños (UPLB-BIOTECH), ay gagamitin din sa mga site. Binabawasan nito ang paglalagay ng inorganic na pataba sa pamamagitan ng pagpapalit ng 50 porsiyento ng pangangailangan ng tubo ng nitrogen. Nakakatulong din ito na bawasan ang halaga ng fertilizer input habang tumataas ang toneladang ani ng tubo ng 30 porsyento.

Ang parehong mga teknolohiya ay mga output ng mga proyekto sa pananaliksik at pagpapaunlad na pinondohan ng Philippine Council for Agriculture, Aquatic and Natural Resources Research and Development ng Department of Science and Technology (DOST-PCAARRD). Ang mga ito ay nasubok at napatunayang mabisa at mahusay.

Ang CLSU, sa pakikipagtulungan sa SRA, ay nangunguna sa pagpapatupad ng proyekto. Ang mga block farm na pinili ng SRA ay pagmamay-ari at pinamamahalaan ng mga miyembro ng dalawang kasosyo sa industriya ng proyekto – ang Hacienda Nalipay Agrarian Reform Beneficiaries (HANARBA) at Minuro Agrarian Reform Cooperative (MARBE Inc.)

Ang pinuno ng proyekto ng CLSU na si Dr. Marvin N. Cinense ay tinatalakay sa pangulo ng HANARBA at may-ari ng bukid, ang pagtatatag ng lugar ng proyekto at mga susunod na aktibidad. (Kredito ng larawan: ARMRD, DOST-PCAARRD)

Sa isang field monitoring at evaluation visit na isinagawa sa mga site ng CLSU at DOST-PCAARRD, ang Project Leader na si Marvin N. Cinense ay nagbigay ng updates sa farm setup at coordination activities sa mga ahensya at indibidwal na stakeholders.

Ayon kay Ms. Jocelyn Tupaz ng HANARBA, kailangan ng hindi bababa sa 8L ng diesel upang patubigan ang isa hanggang dalawang ektarya (ha) ng lupa at ang prosesong ito ay nangangailangan ng hindi bababa sa isang manggagawa upang pamahalaan ang proseso. Sa isang ani ng produksyon na mas mababa sa 53 t/ha, ang isang dry spell na inaasahang magaganap nang mas mahaba kaysa sa 3 buwan ay maaaring magbanta sa lupain ng pag-abot ng breakeven sa mga kita.

Ang Opisyal ng PCAARRD Project Monitoring and Evaluation (M&E), Ms. Ofelia Domingo ay tinatalakay sa mga tauhan ng SRA ang kumbensyonal at umiiral na mga gawi sa paglalagay ng irigasyon at pataba ng mga magsasaka sa lugar. (Kredito ng larawan: ARMRD, DOST-PCAARRD)

Ang proyekto ng CLSU sa pilot-testing solar-powered AFIS ay nag-aalok ng isang cost-effective na solusyon sa matrabaho at capital-intensive na proseso ng patubig sa mga plantasyon ng tubo. Kasabay ng paglalagay ng Nutrio® biofertilizer, inaasahang tataas ng proyekto ang ani ng tubo ni Ms. Tupaz sa higit sa 53%.

Ang dalawang taong proyektong ito ay inaasahang matatapos sa 2025. Ito ay pinondohan ng DOST sa pamamagitan ng Accelerated R&D program nito para sa Capacity Building of Research and Development Institutions and Industrial Competitiveness, Industry-level Collaborative Research and Development to Leverage Philippine Economy (ICRADLE) program . Kasama sa programang ito ang limang kasosyo sa industriya na may mga karaniwang problema at pangangailangan. Nakikibahagi sila sa pananaliksik at pag-unlad sa pamamagitan ng pakikipagtulungan sa mga eksperto sa akademya at mga institusyong mas mataas na edukasyon.

PCAARRD-ARRMD at CLSU project team kasama ang: a) HANARBA officers sa Isabela, Negros Occidental; b) Opisyal ng Distrito at kawani ng SRA Victorias City; at c) Helen B. Lobaton, Manager III ng SRA’s Research, Development, and Extension of Visayas Region, Bacolod City. (Kredito ng larawan: ARMRD, DOST-PCAARRD)

Bukod sa HANARBA at MINURO, ipinapatupad din ng CLSU ICRADLE project ang proyekto sa mga piling lugar sa Luzon at Mindanao, katuwang ang North Cluster Producers Cooperative, Batangas Sugar Planters Cooperative Marketing Association, at Cotabato Mill District Development Council Foundation, Inc.#

Latest

Typhoon Tino relief effort concludes with full financial transparency, aiding nearly 2,000 families

CEBU, Philippines – A major relief operation for victims of...

Protecting Ecosystems to Combat Climate Change

In the global fight against climate change, protecting and...

ISI E-Beam Pioneers High-Speed Food Sterilization in the Philippines, Boosting Export Potential

TANAY, RIZAL – A new private company, ISI E-Beam, is...

Newsletter

spot_img
spot_img
spot_img

Don't miss

Typhoon Tino relief effort concludes with full financial transparency, aiding nearly 2,000 families

CEBU, Philippines – A major relief operation for victims of...

Protecting Ecosystems to Combat Climate Change

In the global fight against climate change, protecting and...

ISI E-Beam Pioneers High-Speed Food Sterilization in the Philippines, Boosting Export Potential

TANAY, RIZAL – A new private company, ISI E-Beam, is...

Iba’t Ibang Samahan, Nagrally Bilang Suporta kay Pangulong Marcos Jr.; Nanawagan ng Pagpapanagot sa mga Sangkot sa Katiwalian

LUNGSOD QUEZON — Nagsagawa ng isang "Anti-Corruption and Peace Rally"...
spot_imgspot_img

Typhoon Tino relief effort concludes with full financial transparency, aiding nearly 2,000 families

CEBU, Philippines – A major relief operation for victims of Typhoon Tino has successfully provided critical aid to 1,952 families across Cebu and Negros Occidental,...

European and Southeast Asian Space Agencies Forge New Alliance to Harness Earth Observation for Regional Resilience

QUEZON CITY, Philippines – November 17, 2025 – In a significant move to bolster environmental monitoring and sustainable development across Southeast Asia, space agencies...

Protecting Ecosystems to Combat Climate Change

In the global fight against climate change, protecting and restoring forests, grasslands, and oceans is a critical strategy. These natural ecosystems act as powerful...