Natapos na ang mahabang paghihintay ng 2,769 agrarian reform beneficiaries (ARBs) nang matanggap nila ang kanilang certificates of land ownership award (CLOAs) mula kay Pangulong Ferdinand Marcos Jr. noong Biyernes, Pebrero 16 sa seremonya ng pamamahagi na ginanap sa Capitol Complex sa Patin-ay, sa lungsod na ito.
Si Marcos, kasama si Department of Agrarian Reform (DAR) Secretary Conrado Estrella III, ay namahagi ng 3,772 CLOA na sumasaklaw sa kabuuang lawak na 4,659 ektarya ng mga lupang pang-agrikultura.
Sa kanyang talumpati, nanawagan siya sa mga ahensya ng gobyerno na mag-abot ng tulong sa mga magsasakang benepisyaryo upang mapakinabangan ang pagkakataong dulot ng kanilang mga bagong lupain.
“Iyang si Conrad (tinutukoy si DAR Secretary Estrella), hindi iyan natutulog. Ang sabi ko sa kanya, kailan ba natin mai-subdivide ang mga consolidated CLOA para maipamahagi na? Kinukulit ko siya kaya’t patuloy ang prosesong ito,” ani Marcos.
Ang DAR ay nagbigay ng mga titulo ng lupa na sumasaklaw sa 109,199 ektarya ng lupa sa buong bansa, kung saan nakinabang ang 98,203 ARB mula Hulyo 2022 hanggang Disyembre 2023.
“Layunin kong matapos ang pamamahagi ng lupang saklaw ng Agrarian Reform Program bago matapos ang aking termino. At ang 3,184 na titulo na ipapamahagi natin sa araw na ito ay patunay ng kanilang patuloy na pagsisikap,” dagdag niya.
Ayon kay Secretary Estrella, sa 2,769 ARBs, 2,394 ang nabigyan ng titulo ng lupa sa ilalim ng Support to Parcelization of Land for Individual Titling (SPLIT), 350 ARBs mula sa regular na land acquisition and distribution, at 27 ARB mula sa Executive Order 75 (EO 75). Ang mga tumanggap na ARBs ay mula sa mga lalawigan ng North Agusan, South Agusan, Dinagat Islands, North Surigao at South Surigao.
Ang proyekto ng SPLIT ay ipinapatupad upang mapabuti ang seguridad sa pag-aari ng lupa at magbigay ng mga indibidwal na titulo ng lupa sa mga nabigyan ng collective Certificates of Land Ownership Award, at ang EO 75 ay nag-uutos sa lahat ng instrumentalidad ng pamahalaan na tukuyin ang lahat ng hindi nagagamit na pampublikong lupain para sa pagkuha sa ilalim ng Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP) na ipapamahagi sa mga kwalipikadong benepisyaryo.
Sinabi rin ni Marcos na walang pag-unlad sa bansa, hangga’t may utang ang mga lokal na magsasaka.
“Nananatiling hindi natutupad na pangarap ang repormang agraryo dahil ang pagpapalaya sa mga magsasaka ay hindi nagtatapos sa pagtanggap ng mga titulo, pagdedeklara ng pagmamay-ari ng lupang kanilang binubungkal. Dapat silang matanggalan ng utang, mapalaya mula sa mataas na halaga ng mga gamit pangsaka, mapawi ang mga hadlang na nagpapahirap sa kanila,” dagdag niya.
Sinabi ni Marcos na ang paglagda sa Republic Act 11953 o ang New Agrarian Emancipation Act noong Hulyo 7, 2023 ay instrumento sa pagpapalaya sa mahigit 600,000 magsasaka na “nabihag ng utang sa lupa.”
Aniya, ang pagpapalabas ng Executive Order 4 noong Setyembre 13, 2022, na nagpataw ng isang taong moratorium sa pagbabayad ng amortization at interes sa utang sa agraryo, “ay nagbibigay sa mga magsasaka, na nasasakal sa utang, na may kaunting puwang sa paghinga sa pananalapi sabay sa pakikipaglaban ng agrikultura sa krisis sa gasolina at pataba.”
“Ngunit ayoko ng Band Aid na solusyon. Ang hanap ko ay permanenteng lunas,” sabi ng Pangulo habang inulit niyang nilagdaan ang Republic Act 11953, o New Agrarian Emancipation Act noong Hulyo ng nakaraang taon na nagpalaya sa 600,000 ARBs mula sa utang.
Sinabi ni Marcos na ang pamamahagi ng mga titulo ng lupa sa mga ARB ay unang hakbang lamang sa pag-ahon sa kanila sa kahirapan, at idinagdag na sisikapin ng gobyerno na pagaanin ang pasanin ng mga magsasaka.#
