Pinangunahan ng Department of Science and Technology-Philippine Nuclear Research Institute (DOST-PNRI) ang pagbubukas ng 50th Atomic Energy Week (AEW) noong Disyembre 05, 2022, sa kanilang Tanggapan sa Commonwealth Avenue sa Quezon City na may temang “Nuclear Agham and Technologies: A Return to Progress and a Prosperous Future”.
Ang limang araw na selebrasyon ay naglalayon na itampok ang iba’t ibang research and development (R&D) na pagsisikap at inisyatiba ng DOST-PNRI tungo sa pagpapalawig ng kapaki-pakinabang na paggamit ng mga teknolohiyang nuklear. at mga aplikasyon, kabilang ang mga nasa sektor ng enerhiya.
Nagsilbi bilang pangunahing tagapagsalita si Franz-Michael Skjold- Mellbin, embahador ng Kaharian ng Denmark sa Pilipinas at Palau habang binibigyang-diin niya kaagad ang mahahalagang kontribusyon ng mga rebolusyonaryong teknolohiyang nuklear sa iba’t ibang larangan tulad ng enerhiya, kalusugan, at agrikultura. Binigyang-diin din niya na ang magandang halo ng sari-saring pinagmumulan ng enerhiya tulad ng nuclear, renewables, at energy storage ay maaaring matiyak ang masaganang, mura, at maaasahang enerhiya na nararapat sa lahat ng Pilipino.
Isa umano sa hindi magandang pinag-uusapan sa mga nagdaang panahon ay ang pagkakasalungat ng dulot ng ibat’ibang uri ng teknolohiyang pang enerhiya, na hindi dapat. Idinagdag niya na ang hinaharap ay magdadala ng mga teknolohiya ng enerhiya sa isang mas mataas na integrasyon kaysa sa nakita natin noon at mayroong espasyo at pangangailangan para sa iba’t ibang uri ng mga teknolohiya.
“Nais ng mga bansa na maaasahan, flexible, ligtas na mga sistema ng enerhiya, at supply ng enerhiya at ang pinakamahusay na paraan upang makamit iyon ay ang pagkakaroon ng flexibility upang magkaroon ng mga pagpipilian at uri ng mga input sa sistema ng enerhiya. Ang hinaharap na mga sistema ng enerhiya ay bubuo hindi lamang ng isang variable na input kundi isang mas mataas na antas ng pagsasama ng system. So, it is not just a question of produce electricity but it will also be a question of how you build a system that stores electricity,” ani Amb. Mellbin.
Ibinahagi din nya kung paano gumagana ang sektor ng coupling sa kanyang sariling bansa, kaya makakapagdulot ang Denmark ng energy at power nang sabay.
“Ito ay isang bagay na naperpekto ng sarili kong bansa na kapag gumagawa tayo ng kuryente, inaani natin ang init, inilalagay ito sa mainit na tubig, mga sistema ng pag-init, at mga sentralisadong sistema ng paglamig at ipinamahagi ito sa napakalaking sukat. Ang mga ganitong uri ng bagay ay higit pang uunlad sa mga susunod na taon. Marami tayong makikitang bagong solusyon sa enerhiya na umuusbong,” pagbabahagi ni Amb. Mellbin.
Batid ni Mellbin na ang ilang teknolohiya ng enerhiya ay magiging mas angkop para sa ilang partikular na sitwasyon, bansa, at realidad ng enerhiya kaysa sa iba ngunit naniniwala siya na ang oras ay magsasabi kung ano ang mas angkop para sa ating lahat at kung anong uri ng mga halo ang hahantong sa atin.
“Ngunit nakatitiyak ako na makikita natin ang hinaharap ng enerhiya kung saan magkakasama ang nuclear, renewable, sector coupling, at energy storage. Sa isang buong sistema ng pag-iisip na kinakailangan upang lumikha ng pinakamainam na mga kondisyon na magbibigay-daan sa iyo upang tamasahin ang masaganang, mura, at maaasahang enerhiya para sa lahat ng mga Pilipino at karapat-dapat ka niyan,” dagdag ni Amb. Mellbin.
Ayon kay Melbin, walang duda na ang nuclear research ay palaging nagbibigay ng magandang kinabukasan sa alinmang bansa. Tumutok siya sa mga pangunahing dahilan kung saan ang paggawa ng nuklear ay hindi lamang para sa mga benepisyong sosyo-ekonomiko kundi para din sa pagharap sa mga hamon sa socioeconomic na kaakibat ng pagsasaliksik at enerhiya ng nuklear o ang paggamit ng nuclear radiation sa medisina, sa pagbuo ng mas mahusay na mga pananim, at sa iba pang mga solusyon na ang nuclear science. maaaring mag-ambag nang malaki.
“Paano mo tinitiyak na ang nukleyar na pananaliksik at agham ay may malawak na pagtanggap sa lipunan at ang pananaliksik ay ipinaliwanag sa paraang nagiging katanggap-tanggap ito sa lipunan para sa mga komunidad, hindi lamang ginagamit ang mga pakinabang ngunit namumuhay din sa kapayapaan, kumbaga, na may nuclear pasilidad?” tanong ni Amb. Mellbin.
Nagbigay din ng kredito si Mellbin sa Pilipinas, partikular sa DOST-PNRI para sa aktibong paggawa ng mga kasunduan sa pananaliksik na may kaugnayan sa nuklear sa iba’t ibang bansa.
“Napakahalaga sa pandaigdigang kooperasyon at ang Institusyong ito (DOST-PNRI) at ang Pilipinas ay naging bahagi ng isang mas malawak na internasyonal na komunidad na nagtatrabaho para sa enerhiyang nukleyar, nagtatrabaho sa nuclear medicine, nagtatrabaho sa pagbuo ng radiation upang lumikha ng mas mahusay na mga pananim at pakikipagtulungan ay isa sa mga tanda ng enerhiyang nuklear at ang pamayanan ng pagsasaliksik ng nukleyar sa pangkalahatan,” pagtatapos ni Ambasador Mellbin.
Matatandaan na ang Denmark ay nag-import ngunit hindi gumagawa ng nuclear energy, na alinsunod sa isang 1985 na batas na ipinasa ng Danish parliament, na nagbabawal sa produksyon ng kuryente mula sa nuclear energy sa Denmark.
Subalit sinusuportahan ng Denmark ang pagpapanatili at potensyal na paggamit ng mga sandatang nuklear nang ipinahiwatig ng pag-endorso nito sa iba’t ibang pahayag ng alyansa ng North Atlantic Treaty Organization (NATO), kung saan ito ay miyembro.#
