MANILA, Philippines – Hunyo 7, 2025 – Isang malalimang krisis sa pagkain ang kinakaharap ng bansa matapos maging pangunahing rice importer ang Pilipinas noong 2024, na may rekord na 4.7 milyong metriko toneladang inangkat na bigas. Ayon sa ulat ng mga eksperto mula sa Integrated Rural Development Foundation (IRDF), kabilang ang dating propesor ng UP Los Baños na si Teodoro Mendoza, ang sitwasyong ito ay nagdulot ng matinding pinsala sa lokal na mga magsasaka at ekonomiya.
Sa inilabas na pahayag ng IRDF, ang pangunahing isyu ay ang mga:
- Pagbagsak ng Farmgate Prices – Bumababa ang presyo ng palay sa P11-12/kg, mas mababa sa cost of production na P17-18/kg, na nagdudulot ng malawakang pagkabaon sa utang ng mga magsasaka.
- Walang Kontrol na Land Conversion – Aabot sa 520,000 ektarya ng prime rice lands ang nawala dahil sa urbanisasyon at komersyalisasyon, na nagpapalala sa rice deficit.
- Mababang Productivity – Ang average rice yield sa bansa ay 4.2 tons/hectare, mas mababa kumpara sa Vietnam (6.16 t/ha) at China (7.2 t/ha).
- Pang-aabuso ng Rice Cartels – Patuloy ang price manipulation, hoarding, at smuggling na nagpapahirap sa mga magsasaka at konsyumer.
- Epekto ng Rice Tariffication Law (RTL) – Ang pagbaba ng tariff sa 15% (EO 62) ay nagdulot ng pagdagsa ng imported rice, na nagpabagsak sa lokal na produksyon.
Anila, hiningi nila ang mga agarang aksyon ng pamahalaan na: Itaas ang presyo ng palay sa P25/kg para matiyang ang kita ng mga magsasaka; Palakasin ang procurement capacity ng NFA at dagdagan ang buying stations sa mga probinsya; Ipasa ang National Land Use Act para pigilan ang land conversion; Sugpuin ang rice cartels at smuggling sa pamamagitan ng mas mahigpit na regulasyon; at Maglaan ng pondo para sa modernisasyon ng irigasyon, R&D, at crop insurance.
“Hindi na namin alam kung makakapagtanim pa kami sa susunod na panahon dahil sa lugi,” ayon kay Nayong Collado, lider ng mga magsasaka sa Tarlac. Samantala, binabalaan ng mga eksperto na kung walang agarang reporma, tuluyang mawawala ang rice self-sufficiency ng bansa.
Hinimok ng IRDF at mga magsasaka ang administrasyon na kumilos nang urgent upang maisalba ang rice sector at matiyak ang food security para sa lahat.#
